در صنایع مختلف برای انتقال روغن داغ یا آب با حرارت بالا از پمپ‌های روغن داغ استفاده می‌شود. پمپ روغن داغ از گروه سانتریفیوژی، کاربرد گسترده‌‌ای دارد. پمپ روغن داغ سانتریفیوژی به صورت افقی عمل می‌کند و مکش آن به صورت تک زمانه است. از جمله اجزا این پمپ‌ها پروانه، محفظه، شافت، یاتاقان و درزگیر یا نشت بند است. نشت بند جهت جلوگیری از نشت روغن و آب در پمپ بکار می‌رود. از جمله قابلیت‌های پمپ روغن داغ انتقال روغن در دمای بالا تا ۳۵۰ درجه سانتی گراد و همچنین آب تا دمای ۱۸۰ درجه سانتی‌گراد است. به دلیل به کار بردن پمپ روغن داغ در صنایع و استفاده از آن در دمای بالا، این پمپ‌ها طوری طراحی و ساخته شده‌اند که مقاومت بالایی در برابر حرارت و خوردگی توسط مواد شیمیایی دارند. با توجه به ویسکوزیته، سایش و خورندگی روغن و فشاری که بر سیستم وارد می‌شود، نوع پمپ روغن داغ به کار رفته در صنایع متفاوت است.
پمپ روغن داغ در صنایع
پمپ‌ها انواع مختلفی دارند و در صنایع مختلف جهت جابه‌جایی مایعات در شرایط خاص استفاده می‌شوند. یکی از پرکاربردترین پمپ‌ها را می‌توان پمپ روغن داغ یا Hot Oil Pumps دانست. همانطور که اشاره شد پمپ های روغن داغ اغلب در نقل و انتقال یا سیرکوله سیالات داغی همچون آب و روغن با دمای خیلی بالا کاربرد دارند. این پمپ جهت انتقال مایعات با دمای بالای 100 درجه سانتی گراد استفاده می‌شوند. عموما این پمپ‌ها قابلیت جابه‌جایی روغن‌ها تا دمای تا 380 درجه سانتی‌گراد و آب خالص و عاری از مواد جامد تا دمای بالا 180 درجه سانتی گراد را دارند. خصوصیات و مواد اولیه خاص مورد استفاده در ساخت پمپ روغن داغ، آن را در برابر حرارت بالای مایعات مقاوم کرده است. در ساخت پمپ های روغن داغ از چدن ریختگی با مقاومت بالا در برابر حرارت استفاده می‌شود. برای جلوگیری از نشت مایعات در پمپ های روغن داغ از سیل مکانیکی یا نشت بند مکانیکی استفاده می‌شود. جنس سیل مکانیکی در پمپ روغن داغ باید با مشتقات نفتی مطابقت شیمیایی داشته باشد. آب بندی پمپ‌ها با استفاده از سیل مکانیکی نوع دوبل است. آب‌بندی محور پمپ روغن داغ در دو قسمت پشت پروانه و مکانیکال سیل انجام می‌شود. آب‌بندی پشت پروانه این پمپ با استفاده از سه نوار گرافیتی انجام می‌شود. پشت پروانه پمپ معمولا از جنس بوش‌های گرافیتی، سیلیکون کارب اید یا بوش‌های برنجی ساخته می‌شود که جلوی جریان پرفشار به سمت یاتاقان را می‌گیرد. در طرف دیگر یاتاقان، از مکانیکال سیل بدون خنک کاری استفاده می‌شود. از کاسه نمد نیز می‌توان به عنوان یک آبندی ساده، ارزان و قابل تعویض استفاده کرد.
برای مشاهده لیست قیمت انواع پمپ های کشاورزی و صنعتی و گارانتی محصولات به این سایت مراجعه کنید.
کاربرد و انواع پمپ روغن داغ
انواع پمپ روغن داغ را می‌توان در صنایع مختلف یافت، که هر کدام در جایگاه خود کاربرد خاص خود را دارند. پمپ روغن داغ سانتریفیوژ، دنده‌ای، کند پمپ، پمپ مگنتی و مغناطیسی از جمله این پمپ‌ها هستند. عمده کاربرد آن در صنایعی چون: صنایع غذایی، ماشین سازی، داروسازی، صنایع شیمیایی، قیرسازی، چوب و کاغذ، صنایع پلاستیک‌سازی، انتقال روغن‌های صنعتی و معدنی، تولید شیشه و بسیاری از صنایع دیگر است. در ادامه برخی از این کاربردها را به طور خلاصه بیان کرده‌ایم.
صنایع غذایی: اجاق مخصوص پخت مواد غذایی، سیستم شستشو بطری‌ها، سرخ کن انواع مواد غذایی، تولید اسیدهای چرب و تولید انواع خوراکی‌ها، خمیرها، خشک کردن نشاسته و انواع مختلف مواد غذایی و انواع کاربردهای دیگر.
صنایع شیمیایی و داروسازی: در این صنایع در گرم و خشک کردن مواد شیمیایی، تولید فیلم، خنک سازی تجهیزات واحدهای واکنشی پلیمریزاسیون، دستگاه همزن مواد، تانکر واکنش، تولید انواع فیبر مصنوعی، تجهیزاتی جهت ذخیره مواد و همچنین ترکیب مواد شیمیایی با ویسکوزیته بالا کاربرد دارند.
پلاستیک‌سازی و لاستیک‌سازی: در گرم کردن قالب و قالب‌گیری، گرم کردن ماشین‌‌های پرس، تزریق کردن پلاستیک، غلطک حالت دهنده و ترکیب مواد پلاستیکی استفاده می‌شود.
صنایع نفت و گاز و پتروشیمی: تولید حلال‌ها، نیروگاه‌ها، تولید نفت و مبدل‌های حرارتی، تانکرهای نفتکش
صنایع ماشین‌سازی: خنک‌سازی تجهیزات جوشکاری
صنایع راه و ساختمان: بتن پیش ساخته، پرس آجر، حرارت‌دهی مخازن قیرسازی، سیستم گرمایشی ساختمان، تولید آسفالت و پوشش سقف، سیستم‌های نظافت و برای چربی‌زدایی سطوحی مانند حمام و استخرهای عمومی
صنایع چوب و کاغذ: تولید و پرس تخته سه‌لایه با روکش، چسب سازی، خشک‌کن سیلندر و غلتک
به غیر از موارد ذکر شده بالا کاربردهای فراوان دیگری را برای صنایع رنگرزی، صنایع فولاد، صنایع تولید و تجهیزات الکترونیک و… می‌توان نام برد.
نحوه عملکرد پمپ روغن داغ
پمپ های روغن داغ که مناسب برای روغن‌ها و مایعات سبک و رقیق هستند، به صورت گریز از مرکز کار می‌کنند. ابتدا پمپ روغن داغ مایع را از طریق نازل مکش کرده و آن را وارد پروانه پمپ می‌کند. سپس با چرخش پروانه پمپ، مایع داغ بین حفره‌ها حرکت کرده و در جهت شعاع به محفظه منتقل می‌شود. در این حالت یک افت فشار ایجاد می‌شود. این افت فشار باعث مکش بیشتر مایع از قسمت ورودی پمپ مایع داغ به داخل می‌شود. رابطه بین سرعت و قطر پروانه با سرعت مکش مثبت است، یعنی هر چه سرعت و قطر بیشتر باشد به تبع آن قدرت مکش نازل نیز بیشتر می‌شود. به منظور ایجاد قدرت مکش بیشتر، پمپ ورودی نسبت به خروجی بزرگتر در نظر گرفته می‌شود. اتصالات در این پمپ از نوع فلنجی استاندارد است. الکتروموتور در پمپ روغن داغ از نوع کوپله مستقیم یا غیر مستقیم است. سرعت الکتروموتور بسته به دبی و فشار خروجی یکی از دو سرعت 1450 و 2900 دور در دقیقه انتخاب می‌شود. جهت کاهش استهلاک توصیه می‌شود از پمپ‌های 1450 دور بیشتر در صنایعی استفاده شود که دائم در مدار فعال است.
راه اندازی پمپ روغن داغ
ابتدا باید پمپ را هواگیری کرد، برای این منظور باید محفظه حلزونی این پمپ با روغن پر شود و در همان زمان با دست محور پمپ را به چرخش درآورد تا پمپ بطور کاملا هواگیري شود. برای اطمینان از آب‌بندی و درزگیری‌ها باید محفظه روغن را یکبار پر و خالی کنید. برای این کار ابتدا در پوش قسمت بالایی محفظه یاتاقان را باز کنید و سپس روغن را از درپوش توری به داخل بریزید. میزان روغنی که می‌ریزید باید آنقدری باشد که از درپوش دیگر خارج شود. با انجام این عملیات به درستی می‌توانید اطمینان حاصل کنید که هواگیری و تست آب‌بندی به درستی انجام شده و پمپ روغن داغ آماده فعالیت است. زمانی که عملیات راه اندازي اولیه پمپ شروع شد، دما به صورت تدریجی بالا می‌رود تا به نقطه‌ایی در دمای 100 تا 130 درجه سانتی‌گراد برسد. در این دما آب داخل روغن کاملا بخار شده و سپس روغن به دمای نهایی خود می‌رسد. زمانی که روغن به دمای نهایی خود رسید باید پمپ روغن داغ را خاموش کنید، سپس کوپل‌ها را بررسی نمایید. در اولین راه‌اندازی باید تمام قسمت‌های پمپ به دقت بررسی شوند تا اطمینان حاصل شود که همه چیز به خوبی کار می‌کند. برخی از موارد مانند انحراف در زاویه قطعات باید مورد توجه باشد. بدین منظور باید قطعات کوپل را روي پمپ تنظیم کرده و هم مرکز بودن محورهاي پمپ و موتور چک شود تا انحراف بین قطعات وجود نداشته باشد. هنگام تعبیه پمپ روغن داغ در جای خود باید قطعات به راحتی و بدون نیاز به فشار اضافه جاساز شوند. همچنین محور پمپ روغن داغ باید به راحتی و بدون نیاز به فشار با دست چرخش کند. دقت شود پمپ روغن داغ متحمل تغییرات ناگهانی دما (شوك حرارتی) نشود.
ساختمان و اجزا پمپ روغن داغ
پمپ روغن داغ از نوع افقی بوده و مکش گریز از مرکزی و یک محفظه حلزونی دارد. ابعاد اصلی پمپ نیز مطابق با استانداردهای جهانی(DIN EN 733)DIN24255 طراحی شده است. پروانه هیدرولیکی پمپ تراز شده و به شکل یکسر آویزان است. محفظه یاتاقان بدون پایه و محفظه حلزونی با پایه است. مکش این پمپ به صورت افقی (مکش مرکزی) است و نیروی رانش در آن به صورت عمودی عمل می‌کند.
قسمت پروانه در پمپ روغن داغ به وسیله موتور الکتریکی چرخش می‌کند. چرخش آن موجب مکش سیال اعم از آب یا روغن داغ به داخل پمپ می‌شود. سیال در حین جابهجا شدن بوسیله پره‌های پمپ روغن داغ شتاب گرفته و در نتیجه انرژی جنبشی آن را بالا می‌رود. در این حالت فشار زیادی به سیال وارد می‌شود و مایع با فشار زیاد از در قسمت خروجی جریان پیدا می‌کند در پمپ روغن داغ فلنج‌های استاندارد PN10-2-DIN1092 بکار رفته است.
اجزا پمپ روغن داغ
- پوسته یا بدنه پمپ
- محفظه بلبرینگها و بلبرینگ
- گریس خور
- کوپلینگ
- درپوش بلبرینگ
- آبند
- صفحه سایشی
- و غیره
مشخصات فنی پمپ روغن داغ
- پروانه محکم و سخت با مقاومت مکانیکی بالا در پمپ روغن داغ
- فضای آب‌بندی بزرگ برای شستشو راحت‌تر سیل بند
- بلبرینگ مقاوم در برابر سایش و خوردگی به همراه صفحه محافظ گریس خور با عمر بالا
- به جهت حفظ ایمنی قطعات هوزینگ از چدن ریخته‌گری ساخته شده است.
- قابل استفاده در سیستم تزریق سوخت مشعل و سیستم‌های خورشیدی انتقال مایعات
راهنمای انتخاب یک پمپ روغن داغ مناسب
انتخاب پمپ روغن مناسب بستگی به برخی از عوامل دارد. از جمله این عوامل می‌توان به ویسکوزیته سیال، حداکثر دمای مورد نیاز، آبدهی، طول مسیر انتفال، آب و هوا، شرایط کاری و غیره اشاره کرد. قبل از خرید پمپ روغن داغ مورد نیاز صنعت خود، لازم است تا دید کلی نسبت به تجهیزات، طراحی یک سیستم بهینه و مناسب داشته باشید تا در زمان و صرف پول صرفه‌جویی شود. بدین منظور هد و دبی باید محاسبه شود. هد در پمپ روغن داغ معادل تلفات در لوله‌ها، شیرآلات، اتصالات، افت مبدل حرارتی و دیگ روغن داغ است. همچنین اصطلاح دبی پمپ‌های روغن داغ به معنای حجم روغن لازم برای تبادل مناسب در مبدل حرارتی است.
دیگ روغن داغ
در بیشتر سیستم‌های گرمایشی ساختمان‌ها برای ایجاد گرمای مورد نیاز از آب و بخار استفاده می‌شود. اما برای اینکه دما افزایش یابد نیاز به آب و بخار در فشار بالا است. این بالا بردن فشار تا حد زیادی ضریب ایمنی ساختمان و سیستم گرمایشی را پایین می‌آورد که بهدنبال آن خطرات جبران ناپذیر بوجود می‌آید. به همین علت در دمای بالا بهتر است دیگ روغن داغ بکار رود. دیگ روغن داغ در واقع جایگزین مناسبی برای آب و بخار در دماهای بالا است. پمپ های روغن داغ در دیگ روغن داغ کارایی دارد. در این نوع دیگ‌ها حرارت از روغن‌های ویژه حرارتی گرفته شده و به گازهای گرم حاصل از احتراق مشعل، انتقال داده می‌شود. به طور کلی دیگ روغن داغ کار انتقال حرارت بین روغن مخصوص حرارتی که همان سیال گرما گیرنده است و سیال گرما دهنده یا گاز داغ حاصل از احتراق مشعل را انجام می‌دهد. در واقع گرما را از گازهای حاصل از احتراق به روغن حرارتی در گردش انتقال می‌دهد. بدین صورت با دیگ روغن داغ دمای بالا را در فشار کار پایین بدست می‌آوریم. دیگ روغن از پرشر سوئیچ، مشعل، الکتروپمپ، پمپ، ترموتر، لرزه گیر، صافی، مانومتر و ترموستات تشکیل شده است.
سخن آخر
پمپ روغن داغ کاربرد زیادی در صنایع مختلف اعم از ساختمان، صنایع غذایی، پتروشیمی و غیره دارد. با استفاده از پمپ روغن داغ کار جابه‌جایی مایعاتی چون آب و روغن‌های صنعتی در دمای بالا به راحتی انجام می‌شود. ساختمان این پمپ طوری تنظیم شده است تا با کار خود هماهنگ باشد و تحمل درجه حرارت بالا را داشته باشد. همچنین مقاوم در برابر خوردگی روغن‌های صنعتی و فرسایش در حین کار است. پمپ روغن داغ مانند هر وسیله مکانیکی دیگری نیاز به سرویس و تعمیرات دوره‌ایی دارد. هر چه رسیدگی به پمپ بهتر باشد و شرایط کاری سختی کم‌تری داشته باشد، مسلما پمپ کم‌تر مستهلک شده و عمر بیش‌تری نیز خواهد داشت. اما در هر صورت پمپ بعد از مدتی از شروع کار خود در مدار صنعتی نیاز به بازبینی و سرویس خواهد داشت. برای تعمیرات اعتماد به تعمیرکاران ماهر مسئله مهمی است.